باتوجه به لزوم بازنگری واصلاح دستورالعمل مصوبه مورخ 5/8/72شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی و به منظور جامعیت بخشیدن به دستورالعمل قبلی و شفاف نمودن شرایط اخذ موافقت اصولی قطعی و مراحل اجرایی صدور مجوز تاسیس مراکز دولتی و غیردولتی و نیز ارزشیابی آنها، دستورالعمل زیر تدوین گردید
موفقت با ایجاد مراکز تحقیقاتی دو مرحله ای است (موافقت اصولی و موافقت قطعی) و تحقق هر یک از مراحل فوق منوط به تائید معاونت تحقیقات و فناوری و تصویب شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی خواهد بود.
ماده 2:شرایط درخواست موافقت اصولی
الف: پیشنهاد تاسیس مرکز توسط بالاترین مقام دانشگاه یا موسسه ذیربط
ب: ارائه اساسنامه شامل هدف، شرح وظیفه و فعالیت مرکز مبتنی بر نیازهای اساسی کشور در زمینه های علمی و کاربردی و در راستای برنامه های توسعه ملی و اولویتهای پژوهششی
ج: داشتن فضا، امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی مستقل جهت انجام تحقیقات مورد نظر
د: دارابودن حداقل 5 عضو هیات علمی که حداقل سه نفر از آنها تمام وقت بوده و تخصص آنها با رشته فعالیت مرکز تناسب داشته ضمن اینکه طی 5 سال گذشته واجد شرایط ذیل نیز باشند.
1- حداقل در دو طرح تحقیقاتی مورد تایید، مرتبط با زمینه فعالیتهای مرکز مورد درخواست همکاری داشته و در یک طرح تحقیقاتی مجری باشد.
2- حداقل 3 مقاله تحقیقاتی در مجلات معتبر علمی، پژوهشی (حداقل دو عنوان مجله مختلف) منتشر نموده و حداقل در یکی از آنها نویسنده اول باشد لازم بذکر است که هیات موسس باید حداقل 8 مقاله مختلف ارائه بدهند
3- راهنمایی حداقل 3 پایان نامه را به عهده داشته و یا حداقل 2 خلاصه مقاله او در مجموعه مقالات کنگره ها و سمینارهای معتبر کشوری و بین المللی به چاپ رسیده و یا ترکیبی از این دو فعالیت را ارائه نماید.
تبصره 1: عضوهیات علمی به فردی اطلاق می گردد که مطابق مقررات استخدامی ویژه اعضای هیئت علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی با مرکز پیشنهادی همکاری می نماید.
تبصره 2: عضوهیات علمی تمام وقت به فردی اطلاق می گردد که با توافق و ابلاغ بالاترین مقام دانشگاه و یا موسسه مربوطه و بصورت تمام وقت در مرکز حضور داشته و وظایف محوله را انجام دهد.
تبصره 3: عضوهیات علمی نیمه وقت به فردی اطلاق می شود که با توافق رئیس دانشگاه یا موسسه ذیربط حداقل 30 ساعت در هفته در مرکز حضور داشته و به امر پژوهش به پردازد و باقی خدمت موظف را (20 ساعت دیگر) در محل خدمت اصلی یا محل مورد نظر دانشگاه یا موسسه مربوطه ارائه خواهد داد.
تبصره 4: هریک از اعضاء هیات موسس می توانند صرفا" در یک مرکز به صورت تمام وقت یا در دو مرکز به صورت نیمه وقت همکاری نمایند.
تبصره 5: در مورد عضو هیئت علمی موسس بالینی (پزشکان، دندانپزشکان و متخصصین بالینی ) لازم است کلیه فعالیتهای تحقیقاتی، درمانی و آموزشی آنها در مرکز و یا بیمارستانی که مرکز در آن واقع است انجام گیرد.
ه- دانشگاهها و موسسات آموزش عالی درصورتی می توانند درخواست تاسیس مرکز تحقیقاتی نمایند که در زمینه موضوع پژوهش مرکز، در زمان ارائه درخواست ، دارای دانشجوی دوره دکتری تخصصی (پی اچ دی) یا فوق تخصصی یا دوره تحصیلات تکمیلی بوده و یا اینکه حداقل سه دوره متوالی در سنوات قبل دارای دانشجوی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته یا تخصص بالینی باشند.
تبصره : مراکز تحقیقاتی غیر وابسته به دانشگاهها و یا مراکز غیردولتی، مشمول شرایط مندرج در این بند نمی باشند
ماده 3: شرایط اخذ موافقت قطعی
الف- اعطای موافقت قطعی حداقل 2 سال بعد از اخذ موافقت اصولی با احراز شرایط زیر پس از تائید معاونت تحقیقات و فناوری و تصویب شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی ممکن خواهد بود.
ب- کلیه شرایط مندرج در ماده 1 و 2 دستورالعمل را دارا باشد.
ج- امتیاز ارزشیابی مرکز از روند صعودی برخوردار باشد.
د- حداقل سه مقاله تحقیقاتی به نام مرکز در مجلات معتبر علمی پژوهشی منتشر شده و حداقل دو مقاله آن در سایتهای پزشکی معتبر بین المللی، اندکس شده باشد.
تبصره1: چنانچه مرکز ظرف مدت 6 سال نسبت به اخذ موافقت قطعی اقدام ننماید موافقت اصولی آن نیز لغو خواهد شد.
تبصره 2: درصورتی که دانشگاه دارای 3 مرکز مصوب قطعی باشد می تواند نسبت به درخواست مجوز تاسیس پژوهشکده اقدام نماید.
ماده 4: مراحل اخذ مجوز
مراحل اخذ مجوز که می بایست با نظر موافق توسط بالاترین مقام مسئول دستگاه به حوزه معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ارسال گردد.
الف- مدارک مندرج در ماده 2 جهت اخذ موافقت اصولی
ب- اساسنامه مرکز (جهت مراکز غیر وابسته)
ج- پرسشنامه تکمیل شده مربوط به شناسنامه مرکز
د- برنامه 5 ساله مرکز به همراه اهداف پژوهشی آن
ه- تصویر آخرین احکام کارگزینی اعضای هیات موسس
تبصره 1: حداکثر به فاصله یک ماه پس از تکمیل مدارک، گروه کارشناسی متشکل از افراد زیر از مرکز بازدید و نظرنهایی خود را بصورت مکتوب گزارش می نمایند.
الف- یک نفر کارشناس به انتخاب معاون تحقیقات وفناوری
ب- یک نفر کارشناس به انتخاب معاون آموزشی و امور دانشگاهی
ج- یک نفر کارشناس به انتخاب دبیر شورای نظارت، ارزشیابی و گسترش دانشگاههای علوم پزشکی از بین اعضای شورای گسترش دانشگاهها
تبصره 2: نظر نهایی گروه کارشناسی همراه با کلیه مدارک لازم پس از بررسی و تائید معاون تحقیقات و فناوری جهت تصمیم گیری به دبیرخانه شورای نظارت ارزشیابی و گسترش دانشگاههای علوم پزشکی ارسال خواهد شد.
ماده 5 : تشکیلات
تشکیلات مرکز می تواند با توجه به وابستگی تشکیلاتی، حجم و نوع فعالیت مطابق نمودار پیشنهادی زیر به تصویب هیئت امنا دانشگاه مربوطه یا مرکز برسد.
رئیس مرکز به پیشنهاد شورایعالی مرکز و حکم رئیس دانشگاه و یا دستگاه مربوطه هرچهارسال یکبار منصوب می گردد و انتخاب مجدد او بلامانع است وی رئیس شورای پژوهشی و مسئول نظارت بر کلیه فعالیتهای علمی و پژوهشی مرکز خواهد بود.
معاون پژوهشی توسط رئیس مرکز انتخاب و مسئول هماهنگی و نظارت بر امور تحقیقات و بخشهای علمی خواهد بود.
رئیس بخش علمی با پیشنهاد معاون پژوهشی و ابلاغ رئیس مرکز منصوب می گردد
ماده 6: ارزشیابی مراکز تحقیقاتی
ارزشیابی مرکز مطابق دستورالعمل معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سالیانه انجام می گیرد.
تبصره 1: مراکزی که امتیاز ارزشیابی آنان طی 3 سال متوالی ارتقاء نداشته و یا طی 2 سال متوالی از روند نزولی برخوردار باشد جهت تصمیم گیری نهایی به شورای گسترش دانشگاهها ارجاع خواهد شد.
تبصره 2: مراکزی که از امتیاز بالایی برخوردار گردند به نحو مقتضی مورد تشویق قرار خواهند گرفت.
این دستورالعمل در 6 ماده و 12 تبصره در یکصدوپنجاهمین جلسه مورخ 30/2/81 شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی به تصویب رسید
